Kompozisyon nedir, nasıl yazılır?



Kompozisyon nedir?

Kompozisyon Fransızca kökenli bir sözcüktür.”Ayrı ayrı parçaları,nesneleri,ögeleri en iyi şekilde yerleştirmek anlamına gelir. İnsan olarak duygularımızı,düşüncelerimizi,taslarımızı,görüşlerimizi karşımızdakilere anlatmak;kendimizden söz etmek,toplumsal sorunları dile getirmek bir ihtiyaçtır.Çevremizdekilerle ilişkiler kurar,onların sorunlarını dinler ya da kendi sorunlarımızı onlara anlatırız.Bu ilişkiden düşünce alışverişi doğar.Düşündüğünü ve duyduğunu karşısındakilere başarı ile anlatabilmek her vatandaşın başarı ile yapması gereken ve yapabileceği bir şeydir.herkes düşündüğünü duyduğunu,,tasarladığını karşısındakine başarı ile anlatabilir. Kimi öğrenciler için kompozisyon yazmak son derece sıkıcı bir iştir;bu çalışmayı kağıt doldurma olarak algılayanlar oldukça çoktur.Fakat kompozisyonda amaç kağıdın doldurulması değil,düşüncelerin derli-toplu bir şekilde karşımızdakilere ifade edilmesidir. Aldığınız yiyecekleri Pazar çantasına gelişigüzel mi koyuyorsunuz?Yumurtalarınız altta kalırsa kırılmaz mı?Domatesin ya da karpuzun üzerine karpuz doldurur musunuz? Elbette hayır.

Pazar çantasını aldığınız yiyeceklerin özelliklerine göre doldurursunuz.Eşyaları yerli yerinde olmayan bir odada aradığınız şeyi kolayca bulamazsınız.Koltuk takımlarınızın yeri mutfak değildir.Yemek masasını yatak odasına koymak biraz tuhaf olur.Her şey hizmet edebileceği bir yere yerleştirilmelidir.İşte bu kompozisyondur. Çevrenize bakın;bazı binalar ne kadar güzel yapılmıştır,özenirsiniz.Bazıları ise insanın içini karartırlar.Bu da bir kompozisyondur.Mimari bir tür bina kompozisyonu değil midir?Kullanılan malzemeler genelde aynı,ama ortaya çıkan binalar farklı farklıdır. Yapılan planın iyi uygulandığı,hazırlanan malzemenin iyi yerleştirildiği bina güzel, uyumlu ve rahat.Öteki bina ise çirkindir.Çünkü orada mimari yok;yığma,doldurma ve uyumsuzluk var. Bu örneklerden yararlanmanızı ve iyi kompozisyon yazmak için heveslenmenizi çok istiyorum. Bol bol okuyun ve bol bol yazın.Yazdıklarınız hoşunuza gitmiyorsa yırtın atın ama asla yazmaktan vazgeçmeyin. Unutmayın ki yazmak yazarak öğrenilir.Çalışma,alışkanlık ve sabır işidir.herkesten bir şair,romancı olmasını bekleyemeyiz ama,herkes düşüncelerini başarıyla anlatabilir. Kompozisyon, “Bir konu üzerinde duygu,bilgi ve görüşlerimizden yararlanarak planlı,etkili bir yazı yazmak ya da konuşma yapmak” demektir.İyi kompozisyon yazmanın yolu bol bol okumaktan geçer.

Kompozisyon yazımı
Yazılı kompozisyon 3 bölümden oluşur. Bunlar; giriş, gelişme ve sonuç bölümleridir.

Giriş bölümü

Verilen bir konuyu açıklayabilmek için önce açıklanması gereken düşünceyi bulunur ve bu düşünce giriş bölümünde belirtilir. Giriş bölümü kompozisyonun en kısa bölümlerinden biridir. Bu bölümde sadece açıklanması gereken düşünce belirtilir. Bu bölümde örnek verilmez ve açıklama yapılmaz. Kısa ve öz bilgi verilmelidir. Ayrıca giriş cümlelerinde noktalama işaretlerine de dikkat edilmelidir.

Gelişme bölümü

Gelişme bölümünde, giriş bölümünde belirtilen düşünce geniş bir şekilde açıklanır. Bu bölümde örnek verilmesi gerekiyorsa örnek verilir. Ancak örneğin diye başlanılmaz, örneğin sözcüğü kullanılmaz. Verilen örnek birden fazla olmamalıdır. Gelişme bölümü bir paragraftan fazla olabilir. 1.paragrafta anlatılan konunun devamı gibidir ama daha geniş ve açıklayıcı bir şekilde olmalıdır

Sonuç bölümü

Sonuç bölümünde, giriş ve gelişmenin ortak düşüncesi yani ana düşünce yazılır. Bu bölüm yazılı anlatımın diğer kısa bölümünden biridir. Bu bölümde de dikkat edilmesi gereken önemli özellik fazla ayrıntıya girmemektir.Yine kısa ve öz olmalıdır

Not: Kompozisyonda sadece 3 bölüm olmak zorunda değildir. Birden fazla gelişme bölümüde olabilir. Ancak en az 3 paragraftan oluşmak zorundadır.Ve kompozisyonlar uzun olacak şekilde olmalıdır.

Önemli noktalar

Kompozisyonda dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:

1. Cümle içinde sözcük tekrarı yapmamak sözcükleri düzgün ve doğru şekilde kullanmak.
2. Cümle ve örnek tekrarı yapmamak…
3. Noktalama işaretleri ve yazım kurallarına dikkat etmek

Ateşkes antlaşması ile barış antlaşması arasındaki fark nedir?

Ateşkes antlaşması; geçici olarak savaşa ara vermektir. Bu süre bazan zaman birimlerinden biriyle belirlenir (24 saat, 2 gün, 1 hafta gibi), bazan belirli günler nedeniyle yapılır (milli ve dini bayramlar gibi), bazan beklentilerle sınırlıdır, bazan da sadece ara verip güç toplanır ve ilk fırsatta sona erdirilir.

Barış antlaşması ise, tarafların masa başında karşılıklı şartlar ileri sürerek, ya da önerileri kabul ederek savaşı tamamen sona erdirip, yeni statü veya şartlarda normal yaşama dönmeyi sağlayan antlaşmalardır. Uluslararası savaşlarda, barış antlaşmaları genellikle Birleşmiş Milletler ya da tarafların kabul ettiği ülke ya da kişiler huzurunda yapılır.

Ateşkes antlaşması ile barış antlaşması arasındaki fark nedir?

Ateşkes antlaşması; geçici olarak savaşa ara vermektir. Bu süre bazan zaman birimlerinden biriyle belirlenir (24 saat, 2 gün, 1 hafta gibi), bazan belirli günler nedeniyle yapılır (milli ve dini bayramlar gibi), bazan beklentilerle sınırlıdır, bazan da sadece ara verip güç toplanır ve ilk fırsatta sona erdirilir.

Barış antlaşması ise, tarafların masa başında karşılıklı şartlar ileri sürerek, ya da önerileri kabul ederek savaşı tamamen sona erdirip, yeni statü veya şartlarda normal yaşama dönmeyi sağlayan antlaşmalardır. Uluslararası savaşlarda, barış antlaşmaları genellikle Birleşmiş Milletler ya da tarafların kabul ettiği ülke ya da kişiler huzurunda yapılır.

Bazı İlginç Gerçekler

-Dünya nüfusunun yüzde 70'i, bugüne dek hiç çevir sesi duymadı.
-Kenya'da bir ailenin gelirinin üçte biri rüşvete gidiyor
-Mc Donalds'ın altın kemerini tanıyanların sayısı, Hıristiyan tacını tanıyanlardan fazla
-Brezilya'daki Avon kadınlarının sayısı, asker sayısından fazla
-Her gün dünya nüfusunun yedide biri, yani 800 milyon insan aç kalıyor.
-150'den fazla ülkede işkence var.
-Dünyanın üçte biri savaş halinde
-Sigara içenlerin yüzde 82'si gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.
-Bir Japon kadını ortalama 84 yıl, bir Botswanalı kadın sadece 39 yıl yaşıyor
-Afrika'da 30 milyon kişi AIDS
-Silahlı çatışmaların dörtte biri, doğal kaynakları ele geçirmek için yaşanıyor
-ABD'de her hafta ortalama 88 öğrenci sınıfa silah getiriyor.
-Her yıl 10 dil ölüyor.
-Dünyada en az 300 bin düşünce suçlusu var.
-İntiharla ölenlerin sayısı, çatışmalarda ölenlerden fazla.
-Her yıl 2 milyon genç kız ve kadın sünnet ediliyor.
-Sıradan bir İngiliz, günde yaklaşık 300 defa kameraya yakalanıyor.
-Silahlı çatışmalarda 300 bin çocuk asker savaşıyor.
-İngiltere'de 2001 seçimlerinde 26 milyon kişi, Pop Idol'un ilk sezonunda 32 milyon kişi oy kullandı.
-ABD, pornografiye yılda 10 milyar dolar harcıyor.
-ABD, "haydut devlet" diye ilan ettiği 7 ülkeden 33 kat daha fazla askeri harcama yapıyor.
-Dünyada 27 milyon köle var.
-Amerikalılar çöpe saatte 2.5 milyon plastik şişe atıyor, yani her üç haftada bir Ay'a ulaşmaya yetecek uzunlukta şişe birikiyor.
-Her yıl 120 bin kadın veya genç kız, Batı Avrupa'ya satılıyor
-Yoksul aile çocuklarının psikolojik sorun yaşama ihtimali, zengin aile çocuklarına göre 3 kat daha fazla...
-Yeni Zelanda'dan İngiltere'ye uçakla getirilen bir tane kivi, atmosfere kendi ağırlığının 5 katı sera gazı salıyor.
-ABD'nin, BM'ye 1 milyar dolardan fazla borcu var.
-Rusya'da yılda 12 binin üzerinde kadın aile içi şiddet sonucunda hayatını kaybediyor.
-İngiliz süpermarketleri, müşterileri hakkında hükümetten daha fazla bilgiye sahip
-15 yaşındaki İngilizlerin yarısı uyuşturucu kullanmış, dörtte biri sigara içiyor.
-Dünyadaki obez nüfusun üçte biri, gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor
-ABD ve İngiltere, gelişmiş ülkeler arasında en yüksek erken hamilelik oranına sahip.
-Çin'de 44 milyon kadın kayıp.
-2002'de idamların yüzde 81'i ABD, Çin ve İran'da gerçekleşti.
-AB'deki her inek için verilen günlük 2.50 dolarlık sübvansiyon, Afrika'nın yüzde 75'inin günlük geçiminden daha fazla.
-70'in üzerindeki ülkede aynı cinsten iki kişinin ilişkisi yasak,9'unda ise cezası ölüm
-Dünya nüfusunun beşte biri, günlük 1 dolarında altında gelirle yaşıyor.
-1 yılda 13.2 milyon Amerikalı, estetik ameliyat yaptırdı
-Kara mayınları nedeniyle saatte bir insan ölüyor ve sakat kalıyor.
-Hindistan'da 44 milyon çocuk işçi var.
-Sanayileşmiş ülkelerde insanlar, günde 6-7 kg katkı maddesi yiyor.
-Dünyanın en çok kazanan sporcusu golfçu Tiger Woods, yılda 78 milyon dolar, yani saniyede 148 dolar kazanıyor.
-Amerikalı 7 milyon kadın, 1 milyon erkek yeme bozukluğu çekiyor.
-Washington'daki lobi endüstrisinde 67 bin kişi, her seçilmiş kongre üyesi için 125 kişi çalışıyor.
-Motorlu araçlar dakikada 2 insanı öldürüyor.
-1977'den bu yana ABD'deki kürtaj kliniklerinde 80 bin şiddet ve taciz vakası yaşandı.
-Dünyadaki yasadışı uyuşturucu pazarı 400 milyar dolar.
-Amerikalıların üçte biri, uzaylıların geldiğine inanıyor.
-Amerikalı siyah erkeklerin hapse girme ihtimali, yüzde 33.
-Petrol rezervleri 2040'da tükenebilir.