ridkes.blogspot.com

B) GEÇİŞ DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ

Türkler X. yüzyılda İslâmiyeti kabul ettikten sonra Türk dili ve edebiyatında değişiklikler görülür.

İslâmî devir Türk edebiyatının ilk ürünleri XI ve XII. yüzyıllarda ortaya çıkar. Bunlardan ilki, Karahanlı Devleti zamanında Hakaniye Türkçesi ile yazılmış olan Yusuf Has Hâcib'in Kutadgu Bilig'idir. Aynı yüzyılda yazılmış bulunan Kâşgarlı Mahmut'un Divânü Lûgati't-Türk'ü de İslâmî devir Türk edebiyatının ilk ürünlerindendir. Bu eserler arasına XIII. yüzyılın başında Yüknekli Edip Ahmet'in kaleme aldığı Atabetü'l-Hakâyık'ı da katmak gerekir.

XII. yüzyılda Orta Asya'da Ahmet Yesevî ve Hakim Süleyman Ata, dinî-tasavvufî halk şiirinin ilk güzel örneklerini vermişlerdir.

İlk İslâmî eserlerin meydana getirildiği bu yüzyıllarda edebiyatın her alanında bir ikilik bulunmaktadır. Bu da, geçiş döneminin bir özelliğidir.

Genel Özellikleri

a) Türk edebiyatı bu yüzyıllarda bir geçiş dönemi yaşar. Bir yandan, eski edebiyat anlayışı sürdürülürken, öbür yandan yeni medeniyetin edebiyat anlayışına uygun eserler verilir.

b) Dilde Arapça ve Farsça kelimeler görülür.

c) Uygur alfabesi yanında, Arap alfabesi de kullanılır.

d) Şiirlerde, hem millî nazım birimi olan dörtlük, hem de yeni şiirin nazım birimi olan beyit kullanılmıştır.

e) Hece vezni ile birlikte aruz veznine yer verilmiştir.

1800 Rus ve Osmanli kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmalari

1801 Misir'in tahliyesine dair mütareke

1802 Fransiz ve Ingiliz gemilerinin kendi bayraklari altinda Karadeniz'e çikmalarina müsaade edilmesi

1802 Paris Antlasmasi. Fransa ile baris

1804 Sirp isyanlarinin baslamasi

1805 Osmanli Devleti'nin Napolyon'un "Imparator" unvanini tanimasi

1805 Beykoz Çuka ve Kagit Fabrikasi'nin faaliyete geçmesi

1805 Mehmed Ali Pasa'nin Misir'a vali olarak tayini

1806 Nizam-i Cedid'in basarisizligi ve gerilemesi. Ikinci Edirne Vak'asi

1806 Osmanli-Rus Savasi

1806 Memleketeyn 'in Rusya tarafindan isgal edilmesi

1807 Ingiltere'nin Rusya'nin yaninda Osmanli savasina istiraki ve Ingiliz filosunun Istanbul önlerine gelmesi Ingiliz filosunun Iskenderiye'ye saldirmasi ve Mehmed Ali tarafindan maglup edilmesi

1807 Nizam-i Cedid'e karsi ayaklanma III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-i Cedid'in ilgasi

1807 - 1808 IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsizliklar ve darbeler

1808 Alemdar Mustafa Pasa'nin müdahalesi IV. Mustafa'nin tahttan indirilmesi III. Selim'in katli II. Mahmud'un tahta çikmasi

1808 Yeniçeri Ayaklanmasi : Alemdarin Sonu

1809 Ingiltere ile süren savasin sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlasmasi

1812 Vehhabi ayaklanmasinin Mehmed Ali Pasa tarafindan bastirilmasi

1812 Rus Savasi'nin sonu : Bükres Antlasmasi Sirbistan'a özerklik verilmesi

1821 Eflak ve Mora'da Rum isyanlarinin baslamasi

1824 Rum ayaklanmasini bastirmak üzere Misir kuvvetlerinin çagrilmasi

1826 Yeniçeri Ocagi'nin ortadan kaldirilmasi Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulmasi

1826 Rusya ile Akkerman Antlasmasi'nin akdi

1827 Osmanlilar'in Ingiliz yapisi ilk buharli gemiye sahip olmalari

1827 Navarin saldirisi : Osmanli-Misir donanmasinin yakilmasi

1828 Rusya'nin savas ilan etmesi

1829 Edirne Barisi : Yunanistan'in bagimsizligi

1830 - 1831 Nüfus sayimlari

1830 Fransizlar'in Cezayir'e saldirmalari ve ele geçirmeleri

1832 Misir Valisi Mehmed Ali Pasa'nin isyani

1832 Misir kuvvetlerinin Konya'da Osmanli ordusunu yenmeleri

1833 Mehmed Ali Pasaya karsi Osmanli-Rus ittifaki : Hünkar Iskelesi Antlasmasi Bogazlar'in diger devletlere kapatilmasi

1837 Osmanli yapimi "Eser-i Hayr" adli buharli geminin denize indirilmesi

1839 Mehmed Ali ile savasin tekrar baslamasi Osmanli kuvvetlerinin Nizip maglubiyeti

1839 II. Mahmud'un vefati üzerine Abdülmecid'in tahta çikmasi Osmanli donanmasinin Mehmed Ali'ye teslimi

1839 Tanzimat Fermani'nin ilani

21 Aralik 1840 Namik Kemal'in dogumu

1841 Londra Bogazlar Mukavelenamesi

1845 Izmir'de su kuvvetiyle çalisan kagit fabrikasinin kurulmasi

1845 Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yi ziyareti

1847 Telgrafin Beylerbeyi Sarayi'nda denenmesi

1848 Osmanli yapimi ilk demir vapurun denize indirilmesi

1851 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1853 Istanbul'da I. Abdülmecid tarafindan Dolmabahçe Sarayi'nin insa ettirilmesi

1855 Istanbul'da Sehremanetinin kurulmasi (modern belediye idarelerinin baslangici)

1855 Osmanli Imparatorlugu'nda telgrafin hizmete girmesi

1856 Bank-i Osmani'nin kurulmasi

1856 Paris Baris Antlasmasi Rusya'nin bozguna ugramasi

1858 Arazi Kanunnamesi'nin kabulü

1861 Abdülmecid'in vefati ve Abdülaziz'in tahta çikmasi

1862 Altinin degerinin 100 kurus olarak tesbiti

1863 Abdülaziz'in Misir'a seyahati

1864 Iyonya adalarinin (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni olusturan adalar) Ingiltere tarafindan Yunanistan'a verilmesi

1865 Istanbul Birinci Sehir Postasi'nin kurulusu

1866 Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazirladigi seri atesli topla Osmanlilar'in topçulukta hamle yapmasi

1867 Sirbistan'daki son Osmanli askeri temsiliyetinin ortadan kaldirilmasi Sirp kalelerinin tahliyesi

1867 Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati

1869 Süveys Kanali'nin açilmasi

1870 Karadeniz'in tekrar silahlandirilmasi ve Rusya'nin Paris Antlasmasi'nin hükümlerini tanimamasi

1873 Mehmed Akif'in dogumu; Türkçe ilk modern tip lugati olan Lügat-i Tibbiye'nin nesredilmesi; Sava Pasa'nin yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-i Osmani'nin kapanmasi

1875 Bosna-Hersek isyanlari

1876 Karadag'in Osmanli Devleti'ne savas ilani

1876 Abdülaziz'in tahttan indirilmesi V. Murad'in tahta çikmasi hal'i ve Abdülhamid'in cülusu

1876 Mesrutiyet'in ilani

1876 Ziya Gökalp'in dogumu

1878 Ayastefanos ve Berlin Antlasmalari imzalanmasi

1878 Sirbistan Karadag ve Romanya'nin müstakil birer devlet olmalari

1878 Kibris'in Ingiltere tarafindan ele geçirilmesi

1880 Vergi reformu Ziya Pasa'nin ölümü

1881 Mustafa Kemal'in Dogumu

1884 Yahya Kemal'in dogumu

1888 Namik Kemal'in ölümü

1897 Yunan kuvvetlerinin Girit'e çikmasi Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanli sinirlarina saldirmalari ve Osmanli-Yunan Savasi ve Osmanli zaferi

1905 Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombali saldiri tertiplemeleri

1908 II. Mesrutiyet'in ilani

1909 II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi V. Mehmed Resad'in tahta çikarilmasi

1911 - 1912 Osmanli Italyan Savasi

1912 - 1913 Balkan devletlerinin Osmanli-Italyan Savasi'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savasi

1912 Italyanlar'in Rodos Oniki Ada ve Çanakkale Bogazi'na tecavüzleri

1912 I. Balkan Savasi

1913 I. Balkan Savasi'nin sona ermesi

1914 Osmanli Devleti ile Almanya arasinda ittifak antlasmasinin imzalanmasi Almanya'nin Fransa'ya Ingiltere'nin Almanya'ya savas ilani : I. Cihan Savasi'nin baslamasi Alman savas gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Bogazlardan geçmelerine izin verilmesi

1914 Enver Pasa kumandasindaki Osmanli kuvvetlerinin Sarikamis felaketi

1919 Mustafa Kemal Pasa'nin Istanbul Hükümeti tarafindan Anadolu'ya gönderilmesi

1920 Istanbul Hükümeti'nin Sevr Antlasmasi'ni imzalanmasi

1922 Sultan Vahdeddin'in yurtdisina çikmasi Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi

1923 Lozan Baris Antlasmasi

1923 Ankara'nin bassehir olarak kabulü

29 Ekim 1923 Cumhuriyet'in ilani

3 Mart 1924 Hilafetin ilgasi ve Osmanli hanedan mensuplarinin yurtdisina çikartilmalar

Sıla - kafa

Geçiş dönemi Türk edebiyatının genel özellikleri nelerdir?

Türkiye'nin uzunluğu ne kadar?

1800-1924 arası kronolojik sıralama nasıldır?

Dünyanın En'lerine ait resimler var mı?,Dünyanın En'leri

DENEME SINAVLARI

Popüler Yayınlar

Blog Arşivi

Recent