Necip fazıl kısakürek kaldırımlar şiirinin ahenk içerik ve yapı bakımından incelemesi

Özet

Necip Fazıl Kısakürek (1904-1983)’in, yazıldığı dönem itibariyle ehemmiyeti haiz bir eseri olan Kaldırımlar adlı şiiri ilk defa, aynı isimle 1927 tab’ olunan eserinde neşrolunmuştur. Edebî kıymetini hâlâ muhafaza eden şiir üzerinde, ontolojik bir okuma denenmiş olup bu suretle tahlile tâbi tutulmuştur.

Giriş

Ontoloji (Fr. Ontologie)’nin dilimizdeki karşılığı “varlıkbilim”dir ve maksadı itibarıyla varlığın; var olanın özünü keşfetmeye yönelik felsefî bir sistemdir. Ontoloji, bir bakıma, varlığın hakikî boyutunu Kadîm Yunan’dan bugüne dek merak etmiş/eden/edecek olan ve dahi sorgulayan insanlığın söz konusu varlığı çözümlemesi ve anlamlandırması yahut da mevcut olanın gerek zahirî gerekse batınî cihetini keşfedebilmesi, tetkike tabi tutulan varlığın müstakil surette ele alınıp onun reel ve irreel boyutlarının açımlanması için sistematize edilen felsefî bir yaklaşımdır. “XX. Asırda Nicolai Hartmann tarafından kurulan var olanı ve varlığın bütününü kendine konu edinen felsefe görüşüne dayanır.”(1) Sanat eserleri, birer varlık olmaları hasebiyle bizzat varlıkla ilgilenen ontolojinin inceleme alanına dâhil olmuşlardır. Edebî eserler de söz konusu tetkik alanına dâhildir. “Sanat eserinde varlık tabakaları düşüncesini ilk uygulayan Roman Ingarden olmuştur.”(2) Necip Fazıl Kısakürek’in “Kaldırımlar I” adlı şiirine de bu bağlamda yaklaşılmış, eser tahlile tabi tutulmuştur.

Şiirde mevcut kafiye ve redifler:

1. Dörtlük

_____ortasında → -tasında

_____yürüyorum→ -rüyorum » -r+üyorum} –rü: tam kafiye, +yorum: redif

_____noktasında→ -tasında » -ta+sında } –ta: tam kafiye, +sında: redif

_____görüyorum → -rüyorum

2. Dörtlük

_____ kapanık → -anık

_____yıldırımlar → -ldırımlar» –ldırım+lar }-ldırım: zengin kafiye, +lar: redif

_____uyanık → -anık » -a-nık }-a: yarım kafiye, -nık: redif

_____kaldırımlar → -ldırımlar

3. Dörtlük

_____birikiyor → -ikiyor

_____devler → -evler » -ev+ler } –ev: tam kafiye, +ler: redif

_____dikiyor → -ikiyor » -ik+iyor } –ik: tam kafiye, +iyor: redif

_____ evler → evler

4. Dörtlük

_____annesi → -esi

_____insandır → -sandır » -san+dır }-san: tam kafiye, +dır: redif

_____sesi → -esi » -es+i }-es: tam kafiye, +i: redif

_____ lisandır → -sandır

5. Dörtlük

_____ kucakta → -akta

_____çocuğum → -uğum » -uğ+um }-uğ: tam kafiye, +um: redif

_____sokakta → -akta » -ak+ta }-ak: tam kafiye, +ta: redif

_____yolculuğum → -uğum

6. Dörtlük

_____ gitsin → -itsin

_____fenerler → -erler » -er+ler }-er: tam kafiye, +ler: redif

_____işitsin → -itsin » -it+sin }-it: tam kafiye, +sin: redif

_____ kemerler → -erler

7. Dörtlük

_____ görüneyim → -rüneyim

_____verin karanlıkları→ -erin karanlıkları » -er+in karanlıkları } -er: tam kafiye, +in karanlıkları: redif

_____bürüneyim → -rüneyim » -rü+neyim }-r: yarım kafiye +üneyim: redif

_____serin karanlıkları → -erin karanlıkları

8. Dörtlük

_____boya → -ya

_____ateşi → -eşi » -eş+i }-eş: tam kafiye, +i: redif

_____uykuya → -ya » -y+a }-y: yarım kafiye, +a: redif

_____eşi → eşi

Bir bütüne eşit kesirleri açıklayıp örnekler veriniz.

3/3 veya 4/4 gibi bir bütüne eşit kesir bileşik kesirdir

yani payda ile payı eşit olan kesirlere bir bütüne eşit bileşik kesir denir.(bileşik kesir bir bütünden büyük olabilir)

Ekber ve erşed sisteminin osmanlı yönetim sistemine etkileri neler olabilir?

1.Ahmet padişah olduktan sonra Fatih Sultan Mehmet döneminde getirilen kardeş katli geleneğine son vererek,padişahlığın Osmanlı soyundan büyükve aklı başında olanına(ekber ve erşed) geçmesi usulünü getirdi.Bundan sonra şehzadeler,sancaklara gönderilmeyip sarayda kafes hayatı yaşadılar.Bu durum,şehzadelerin devlet yönetiminde bilgi ve deneyim kazanmalarını engelledi.Sarayda öldürülme kaygısı içinde yaşadıklarından,birçoğunun ruh sağlığı bozuldu.

Zeybek oyunu hangi yöremize aittir ve bu oyunun özellikleri nelerdir

Diğer adıyla Zeybek olan Efe oyunu, Batı Anadolu yöresine ait yerel bir halk oyunu çeşididir.

Zeybek türleri şunlardır:Ağır zeybekKaşıklı zeybekKıvrak zeybek (Teke zeybeği)Kırık zeybekTek kişi tarafından ya da birkaç oyuncunun çember şeklinde dizilmesiyle oynanır. Zeybek, halkı koruyan cesur bir adamı temsil eder. Zeybek oynayan dansçı, kollarını omuz hizasında, elleri başıyla aynı hizada olacak şekilde iki yana doğru açar ve bazı oyunlarda kollarını dirseklerden hafifçe kırar. Büyük adımlar atarak ağır ağır hareket eder. Ara sıra yere doğru eğilip bir dizin yere dokundurulması, bu dansın belirgin hareketlerindendir. Bu tarz zeybekler İzmir, Aydın, Manisa, Denizli ve Muğla, Uşak taraflarında görülen zeybek türleridir. Buna Balıkesir'in Ege sahilleri de dahil edilebilir.

devletçilik ilkesinin devlete siyasi, sosyal ve kültürel alanda yüklediği görevleri açıklayınız.

Devletçilik ilkesi, Cumhuriyet’in ilk yıllarında içte ve dışta gelişen ekonomik ve sosyal olaylar sonucunda Türk Devleti’nin temel ihtiyaçları göz önüne alınarak benimsenmiştir. Ekonomik faaliyetler devlet tarafından hazırlanan kalkınma planlarında belirlenen hedefler doğrultusunda devletin denetimi altında yürütülmesi amaçlanmıştır.

Bu konu anlatımında, Cumhuriyet’in ilk yıllarında ekonomi alanında devletçilik ilkesinin benimsenmesine neden olan başlıca gelişmeler hakkında bilgiler bulabilirsiniz.