DİVAN ŞİİR'İNDE AKIMLAR

Sebk·i Hindi Akımı

• Hindistan’da ortaya çıkmış İran üzerinden divan şairlerini etkilemiştir.
• Türk edebiyatında 17. yy’da görülmüştür.
• Şiirde anlam derinliği önemsenmiş bunun için hayal gü­cünden yaralanılmıştır.
• İnsan ruhunun çektiği acılar dolayısıyla da tasavvuf bu tarz şiirlerin ana konusunu oluşturur.
• Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü, bağlaç­larla örülü ağır bir dil kullanılmıştır.
• Sanatlı ve süslü ifa­deler hayal gücüyle birleşince soyut, güç anlaşılır bir dil ortaya çıkmıştır.
• Anlatımlar sanatlı, süslü, soyut ve semboliktir.
• Naili, Neşati ve Şeyh Galip Sebk-i Hindi akımının en önemli temsilcileridir.

Türkî-i Basit (Sade Türkçe/Mahallileşme) Akımı

• 15. yy’da divan şairi Necati’nin başlattığı bir akımdır.
• Mahalli konular, günlük yaşayış şiire girmiştir.
• Halk zevkine yaklaşılmıştır.
• Soyuttan çok somut güzeller ve güzellikler işlenmiştir.
• Günlük konuşma dili, deyim ve atasözleri şiirde kullanıl­mıştır.
• Bu akım 18. yüzyıl şairi Nedim’le doruk noktasına ulaş­mıştır.
• Nedim, halk şiirindeki türküye yakın olan “şarkı” türüne en çok örnek veren şair olarak bu akımın en önemli tem­silcisi olmuştur.
• Nedim şiirlerinde İstanbul’un somut güzelliklerini, eğlence ve gezinti yerlerini divan şiirine sokmuş; Baki gibi İstanbul Türkçesini şiir dili olarak kullanmıştır.
• Mahallileşme akımının en önemli temsilcileri Necati, Baki, Nedim, Şeyhülislam Yahya ve Enderunlu Vasıftır.

Hikemi (Hakimane) Şiir

• Düşünceye ağırlık veren, okura yol gösteren şiirlerdir.
• İnsanı, dünyayı, olayları değerlendiren çeşitli konular iş­lenmiştir.
• Anlatım kısa ve özlüdür.
• Daha öncesinde böyle şiirler yazılmakla birlikte akım ola­rak ortaya çıkması 17. yy’da olmuştur.
• En önemli temsilcisi Nabi’dir. Nabi Ekolü olarak da bili­nen hikemi şiirlerin önemli diğer temsilcisi 18. yy divan şairlerinden Koca Ragıp Paşa’dır

Paylaş

admin