TÜRKİYE'NİN EKONOMİ POLİTİKALA­RI SEKTÖREL DAĞILIMI NASIL ETKİ­LEMİŞTİR?

Ülkemizde uygulanan ekonomi politikalarının amacı; doğal ve beşerî kaynakları en iyi şekilde kullanmak, is­tihdamı artırmak, dengeli gelir dağılımını ve istikrarlı kalkınmayı sağlamaktır. Bu amaçla Cumhuriyetin ku­ruluşundan günümüze kadar farklı dönemlerde çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
 
 
1923-1932 Dönemi

Cumhuriyet kurulduktan sonra ekonomik kalkınmanın sağlanması için ilk önce 17 Şubat 1923 yılında izmir iktisat Kongresi toplanmıştır. Kongrede; devletin eko­nomiyi özendirici ve düzenleyici olarak etkili olması kararlaştırılmış, siyasi bağımsızlığın ekonomik bağım­sızlıkla güçlendirilmesi hedef alınmıştır. Bu dönemde tarım ve sanayi alanında da önemli gelişmeler yaşan­mış, bu sektörleri destekleyecek politikalar izlenmiştir. Bunun için 1925 yılında aşar vergisi kaldırılmış, 1926 yılında tarımda makineleşmenin sağlanması için teş­vikler verilmiştir. Ziraat Bankası aracılığı ile çiftçilere kredi olanağı sağlanmıştır. Sanayi kuruluşlarının teşvi­ki ve korunması için 1927 yılında Teşvik-i Sanayi Kanu­nu ve Gümrük Kanunu çıkarılmıştır. 1929 yılında Dün-ya'yı sarsan ekonomik bunalım nedeniyle devletçilik politikası uygulanmaya başlamış, yerli malların ülke içindeki payını artırmak için yabancı mallara yüksek gümrük vergileri konulmuştur.
 
 
1932-1950 Dönemi

Bu dönemde, devletin ekonomideki etkinliğini artır­mak için 1933 yılında Sümerbank kurulmuştur. Özel sermaye birikiminin yetersizliği nedeniyle Türkiye'de, 1933  yılında  devletçilik  yoluyla  sanayileşme  politikasına geçilmiştir. Planlı sanayileşmeyi sağlamak için 1933 - 1937 yıllan arasında I. Beş Yıllık Sanayi Planı uygulanmıştır. 1938 - 1942 yılları arasında da II. Beş Yıllık Sanayi Planları yapılmış, ancak II. Dünya Savaşı nedeniyle bu plan gerçekleşememiştir. Bu dönemde savaşın etkisiyle yatırımlar azaltılıp kaynaklar daha çok savunma amaçlı kullanılmıştır. Milli Ekonomiyi Koruma Kanunu çıkarılmıştır.
Savaş sonrasında ekonomide devletçilik politikasının etkisi azaltılmaya çalışılmıştır. 1947 yılında hazırlanan liberal karakterli bir kalkınma planı 1948 - 1952 yılları arasında uygulanmıştır.
 
 
1950 - 1960 Dönemi

Bu dönemde devletin ekonomideki etkisi azalmıştır. Altyapıçalışmalarına önem verilmiş, önemli kara yolla­rı, sulama, liman enerji projeleri hayata geçirilmiş Tür­kiye âdeta bir şantiyeye dönmüştür. Tarımda önemli gelişmeler yaşanırken sanayide istenilen gelişmeler olmamıştır.
 
 
1960'tan Sonraki Dönem

1960tan itibaren ekonomik, sosyal ve kültürel kalkın­manın hızlanması amacı ile 30 Eylül 1960 tarihinde başbakanlığa bağlı Devlet Planlama Teşkilatı kurul­muştur.
 
Beş Yıllık Kakınma Planları

1962 yılında yapılan ve bir yıl uygulanan kalkınma pla­nının başarılı olmasıüzerine, beş yıllık kalkınma plan­ları hazırlanmış ve ilk plan 1963 -1967 yılları arasında uygulanmıştır. Bu tarihten günümüze kadar dokuz ta­ne kalkınma planı hazırlanmış ve son plan da 2007 -2013 yıllarını kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Bu planlamaların en belirgin özelliği özel sektörü yatırıma teşvik etmesidir. 1980 sonrasında devlet imalat sanayii yatırımlarınıönemli ölçüde azaltmış bunun yerine alt­yapıçalışmalarına ağırlık vermiştir.
1983 yılından itibaren ekonomide dışa açılma süreci başlamış, giderek bölgesel ve küresel etkilere daha açık hâle gelmiştir.

Paylaş

0 Yorum var "TÜRKİYE'NİN EKONOMİ POLİTİKALA­RI SEKTÖREL DAĞILIMI NASIL ETKİ­LEMİŞTİR?"

Yorum Gönder